Kiedy wynagrodzenie z umowy zlecenia podwyższy wysokość przysługującego pracownikowi zasiłku?

Od kilku miesięcy zawieramy umowy zlecenia z własnym pracownikiem (na wykonywanie innego rodzaju pracy niż świadczona w ramach stosunku pracy). Zdarza się, że pomiędzy umowami występują przerwy albo następują one jedna po drugiej. Proszę o przybliżenie zasady wliczania wynagrodzenia z umowy zlecenia do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych pracownika.

Osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą lub wykonywanej na jego rzecz, dla celów ubezpieczeń społecznych jest uważana za pracownika (art. 8 ust. 2a ustawy o sus). Przychód uzyskany przez nią z umowy zlecenia sumuje się więc z przychodem ze stosunku pracy i od całości odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne, w tym chorobowe. Co do zasady, jest on wliczany do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego i zasiłków jako jeden ze składników wynagrodzenia (w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełniania).

Ważne: W podstawie wymiaru świadczeń za czas choroby uwzględnia się przychód uzyskany przez pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe (art. 3 pkt 3 i art. 36 ustawy zasiłkowej).

Do wynagrodzenia z umowy zlecenia stosuje się postanowienia art. 41 ust. 2 ustawy zasiłkowej. W świetle tego przepisu, składników wynagrodzenia przysługujących w myśl umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, tylko do określonego terminu nie uwzględnia się przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego należnego za okres po tym terminie. Oznacza to, iż wynagrodzenie z umowy zlecenia przyjmuje się do podstawy wymiaru zasiłków tylko w okresie jej trwania. W tej kwestii ZUS, w ust. 316 komentarza do ustawy zasiłkowej, dodatkowo wyjaśnił, że chodzi tutaj o wynagrodzenie uzyskane przez pracownika z tytułu wykonywanych przez niego umów zlecenia:

które rozpoczęły się w miesiącach poprzedzających niezdolność do pracy i trwają nadal w okresie tej niezdolności,
trwających bez przerwy (za przerwę nie uważa się dni ustawowo wolnych od pracy występujących między kolejno zawieranymi umowami),
zawieranych na nakładające się okresy.

W podstawie wymiaru świadczeń chorobowych pracownika nie uwzględnia się więc wynagrodzenia z wykonywanej umowy zlecenia:

rozpoczętej w miesiącu powstania niezdolności do pracy,
zakończonej przed powstaniem niezdolności do pracy lub w czasie jej trwania (wówczas podstawa wymiaru świadczenia chorobowego przysługującego od tego dnia podlega przeliczeniu poprzez wyłączenie z niej wynagrodzenia ze zlecenia).

Powyższe przedstawiamy na przykładach.

Przykład

Pracodawca zawarł z własnym pracownikiem umowę zlecenia na okres od 1 lutego do 30 marca 2018 r. i kolejną od 4 kwietnia do 30 maja 2018 r.

W okresie od 23 kwietnia do 4 maja 2018 r. pracownik był niezdolny do pracy z powodu choroby. Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od kwietnia 2017 r. do marca 2018 r., bez uwzględniania w niej:

wynagrodzenia uzyskanego z tytułu pierwszej umowy zlecenia, ponieważ została zakończona przed powstaniem niezdolności do pracy, a druga zawarta po przerwie przypadającej na sobotę, dwa dni ustawowo wolne od pracy i jeden dzień roboczy,
wynagrodzenia z drugiej umowy zlecenia, ponieważ rozpoczęła się ona w miesiącu, za który wynagrodzenie nie podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego.

Przykład

Pracodawca zawarł z własnym pracownikiem umowę zlecenia na okres od 1 lutego do 31 marca 2018 r. i kolejną od 3 kwietnia do 30 maja 2018 r. (przerwa między umowami przypadała na dni ustawowo wolne od pracy).

Pracownik chorował od 23 kwietnia do 4 maja 2018 r. Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od kwietnia 2017 r. do marca 2018 r., z tym że wynagrodzenie za luty i marzec 2018 r. zostanie zsumowane z wynagrodzeniem uzyskanym za te miesiące z tytułu wykonywania umowy zlecenia.

Przykład

Pracodawca zawarł z własnym pracownikiem umowy zlecenia:

od 2 stycznia do 31 marca 2018 r.,
od 1 lutego do 23 marca 2018 r.,
od 26 marca do 30 maja 2018 r.

Pracownik chorował od 23 kwietnia do 4 maja 2018 r. Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od kwietnia 2017 r. do marca 2018 r., z uwzględnieniem wynagrodzenia z pierwszej i trzeciej umowy zlecenia. Wynagrodzenie uzyskane z tytułu wykonywania drugiej umowy nie podlega wliczeniu do tej podstawy, ponieważ przypadała ona w całości na okres trwania pierwszej umowy, a wynagrodzenie chorobowe przysługuje za czas po jej zakończeniu.

Przykład

Pracownik wykonywał umowę zlecenia zawartą z własnym pracodawcą od 2 stycznia do 30 kwietnia 2018 r.

W okresie od 23 kwietnia do 10 maja 2018 r. jest niezdolny do pracy z powodu choroby. Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od kwietnia 2017 r. do marca 2018 r., z tym że wynagrodzenie ze zlecenia uzyskane za miesiące od stycznia do marca 2018 r. zostanie uwzględnione tylko w podstawie wymiaru świadczenia za czas choroby trwającej do 30 kwietnia 2018 r. (do zakończenia umowy zlecenia). Wysokość wynagrodzenia chorobowego za okres od 1 do 10 maja 2018 r. zostanie obliczona bez uwzględnienia w podstawie wymiaru wynagrodzenia z umowy zlecenia.