A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 11 (946) z dnia 10.04.2017

Ustalanie prawa do zasiłku chorobowego z dwóch tytułów ubezpieczenia chorobowego

Pracownica zatrudniona od kilku miesięcy na 1/2 etatu uzyskuje wynagrodzenie w wysokości 1.800 zł. W marcu 2017 r. przystąpiła do ubezpieczeń społecznych, w tym chorobowego, z tytułu prowadzonej jednocześnie działalności gospodarczej (przez kilka miesięcy działalność była zawieszona). Pod koniec tego miesiąca stała się niezdolna do pracy z powodu choroby. Czy obowiązuje ją okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego z tytułu ubezpieczenia osoby prowadzącej działalność?

Nie. Obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlegają pracownicy i osoby prowadzące pozarolniczą działalność - art. 6 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawy o sus). W razie zbiegu tych dwóch tytułów obligatoryjne ubezpieczenia są tylko ze stosunku pracy, gdy przychód z umowy o pracę, stanowiący podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia, w przeliczeniu na okres miesiąca, wynosi co najmniej tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę (art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o sus). W sytuacji, gdy przychód ten jest niższy od minimalnego wynagrodzenia, to ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe są obowiązkowe także z działalności gospodarczej. Osoba podlegająca obowiązkowo tym ubezpieczeniom może również wnieść o dobrowolne ubezpieczenie chorobowe (art. 11 ust. 2 ustawy o sus). W każdej sytuacji obowiązkowe jest ubezpieczenie zdrowotne.

Wobec powyższego pracownica, uzyskująca przychód w kwocie niższej od minimalnego wynagrodzenia, która rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej i przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, jest uprawniona do świadczeń za czas choroby z obydwu tytułów.

Jeśli chodzi o prawo do zasiłku chorobowego, to osoba podlegająca dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu nabywa je po upływie tzw. okresu wyczekiwania, wynoszącego 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Tak stanowi art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.), dalej: ustawy zasiłkowej.

Do okresu wyczekiwania wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego (zarówno obowiązkowego, jak i dobrowolnego), jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Osoba, o której mowa w pytaniu, podlega nieprzerwanie ubezpieczeniu chorobowemu przez okres dłuższy niż 90 dni, zatem za czas niezdolności do pracy z powodu choroby powstałej w marcu 2017 r. jest uprawniona do:

wynagrodzenia chorobowego, o którym mowa w art. 92 K.p., tj. za pierwsze 33 dni choroby trwającej w roku kalendarzowym (o ile w 2017 r. nie wykorzystała tego okresu),
zasiłku chorobowego wypłacanego przez ZUS z tytułu ubezpieczenia jako osoba prowadząca działalność gospodarczą.

Dodajmy, że objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony. Jeżeli jednak zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego nastąpi w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia, to przedsiębiorca podlega ubezpieczeniu chorobowemu od dnia wskazanego we wniosku (art. 14 ust. 1 i 1a ustawy o sus). Gdyby więc pracownica z tytułu prowadzonej działalności przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego później niż do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych (ale przed powstaniem niezdolności do pracy), to okres pracowniczego ubezpieczenia chorobowego zostałby zaliczony do okresu wyczekiwania, o ile przerwa w tym ubezpieczeniu nie przekroczyłaby 30 dni.

Przykład

Pracownica zatrudniona na 1/2 etatu, uzyskująca wynagrodzenie w wysokości 1.800 zł, od 1 marca 2017 r. rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej. Z tego tytułu zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych od 1 marca 2017 r., natomiast do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z działalności przystąpiła od 20 marca 2017 r.

W okresie od 23 marca do 5 kwietnia 2017 r. (14 dni) była niezdolna do pracy z powodu choroby (po raz pierwszy w roku kalendarzowym). Za czas choroby ubezpieczona nabyła prawo do:

wynagrodzenia przysługującego z tytułu umowy o pracę,
zasiłku chorobowego wypłacanego przez ZUS z tytułu ubezpieczenia osoby prowadzącej działalność gospodarczą.