Gazeta Podatkowa nr 90 (1340) z dnia 10.11.2016

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego należnego zleceniobiorcy

Zleceniobiorczyni, podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu od 8 lipca 2016 r., była niezdolna do pracy w okresie od 1 września do 31 października 2016 r. Jako absolwentka szkoły wyższej przystąpiła do ubezpieczenia chorobowego przed upływem 90 dni od złożenia egzaminu dyplomowego, a więc nabyła prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia podlegania temu ubezpieczeniu. W umowie zlecenia określono, że będzie otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 2.500 zł miesięcznie. We wrześniu otrzymała ona wypłatę wynagrodzenia za lipiec i sierpień 2016 r. w łącznej kwocie 5.000 zł (po 2.500 zł za każdy miesiąc). Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego należnego zleceniobiorczyni za wrzesień 2016 r. została obliczona w oparciu o wynagrodzenie wypłacone jej za sierpień 2016 r., tj. jedyny pełny miesiąc kalendarzowy ubezpieczenia poprzedzający powstanie niezdolności do pracy, a więc od kwoty 2.500 zł. Czy postąpiłam słusznie? Jaką podstawę powinnam przyjąć do naliczenia świadczenia należnego zleceniobiorczyni za październik 2016 r.?

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem (w tym m.in. zleceniobiorcy) z założenia stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Tak wynika z art. 48 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową, który jednocześnie w ust. 2 nakazuje stosowanie odpowiednio niektórych przepisów dotyczących ubezpieczonych będących pracownikami. Chodzi tu o przepisy art. 36 ust. 2-4, art. 38 ust. 1, art. 42, art. 43 i art. 46, z zastrzeżeniem art. 48a-50 ustawy zasiłkowej.

Jeżeli zatem zleceniobiorca stał się niezdolny do pracy przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia chorobowego, podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętny miesięczny przychód za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia lub - tak jak w przypadku opisanym w pytaniu - przychód za jedyny pełny miesiąc kalendarzowy ubezpieczenia poprzedzający miesiąc zachorowania.

Przeciętny miesięczny przychód stanowiący podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się przez podzielenie przychodu osiągniętego przez ubezpieczonego za uwzględniany okres (odpowiednio 12 lub pełnych miesięcy kalendarzowych), przez liczbę miesięcy, w których przychód ten został osiągnięty.

Słusznie zatem podstawa wymiaru zasiłku chorobowego należnego zleceniobiorczyni, która - jak wynika z treści pytania - stała się niezdolna do pracy we wrześniu 2016 r., została ustalona w oparciu o jej przychód za miesiąc sierpień 2016 r. Biorąc bowiem pod uwagę fakt, iż podlegała ona ubezpieczeniu chorobowemu od 8 lipca 2016 r., miesiąc sierpień był jedynym pełnym miesiącem kalendarzowym poprzedzającym miesiąc zachorowania. To, że wynagrodzenie za pracę świadczoną w ramach umowy zlecenia w sierpniu 2016 r. ubezpieczona otrzymała we wrześniu 2016 r. wraz z wynagrodzeniem za miesiąc lipiec 2016 r., nie ma w tym przypadku żadnego znaczenia. Istotna jest tu bowiem wartość przychodu za uwzględniany okres, a nie data jego wypłaty.

Przy czym przez przychód, w świetle art. 3 pkt 4 ustawy zasiłkowej, należy tu rozumieć kwotę stanowiącą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na to ubezpieczenie (przykład).

Jeśli chodzi o podstawę wymiaru zasiłku chorobowego należnego zleceniobiorczyni za październik 2016 r., to stanowi ją ta sama podstawa, która została obliczona dla celów ustalenia wysokości ostatnio wypłaconego świadczenia (za okres od 1 do 30 września 2016 r.). Zgodnie bowiem z art. 43 ustawy zasiłkowej, podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo była ona krótsza niż 3 miesiące kalendarzowe.