Ustalanie okresu wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego dla zleceniobiorcy

1) Od 7 kwietnia 2022 r. zawarliśmy umowę zlecenia z osobą fizyczną, która z tego tytułu podlega ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu. Do końca marca 2022 r. wykonywała ona zlecenie w innej firmie, również podlegając ubezpieczeniu chorobowemu. Od 29 kwietnia do 5 maja 2022 r. zleceniobiorca chorował. Czy do okresu wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego powinniśmy zaliczyć okres ubezpieczenia chorobowego z poprzedniej umowy zlecenia?

Tak. Przepisy ustawy zasiłkowej określają minimalną długość okresu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, po upływie którego ubezpieczony nabywa prawo do świadczeń chorobowych. Jest to tzw. okres wyczekiwania. W przypadku osób podlegających dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu np. zleceniobiorców wynosi on 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej).

Ważne: Zleceniobiorca podlegający ubezpieczeniu chorobowemu nabywa prawo do zasiłku chorobowego co do zasady od 91. dnia tego ubezpieczenia.

Do okresu wyczekiwania zalicza się poprzednie okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu (zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie), jeżeli przerwa między nimi nie przekracza 30 dni albo była spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym lub odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Ustawodawca przewidział też sytuacje, w których zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, tj. bez okresu wyczekiwania. Zostały one wymienione w art. 4 ust. 3 ustawy zasiłkowej (np. gdy niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy).

Z pytania wynika, że zleceniobiorca do 31 marca 2022 r. podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu umowy zlecenia wykonywanej w innym zakładzie pracy. Ponieważ przerwa w tym ubezpieczeniu wyniosła 6 dni, to okres wcześniejszego ubezpieczenia należy zsumować z obecnym. Jeśli na dzień przed zachorowaniem zleceniobiorca posiada co najmniej 90 dni tego ubezpieczenia, to jest uprawniony do zasiłku chorobowego.

Przykład

Osoba fizyczna wykonywała pracę na podstawie umowy zlecenia od 1 do 31 marca 2022 r. W tym okresie (31 dni) podlegała ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu.

Od 7 kwietnia 2022 r. wykonuje umowę zlecenia w innej firmie, również podlegając ubezpieczeniu chorobowemu. W okresie od 29 kwietnia do 5 maja 2022 r. zleceniobiorca był niezdolny do pracy z powodu choroby. Ponieważ łączny okres obecnego i poprzedniego ubezpieczenia chorobowego nie przekracza 90 dni - wynosi 53 dni (31 dni + 22 dni), nie nabył on prawa do zasiłku chorobowego.

Okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego upłynie 4 czerwca 2022 r. (31 dni marca + 24 dni kwietnia + 31 dni maja + 4 dni czerwca = 90 dni).

Przykład

Przyjmujemy założenia z poprzedniego przykładu, z tym że pierwsza umowa zlecenia trwała od 3 stycznia do 31 marca 2022 r. (88 dni). Ponieważ na dzień przed powstaniem niezdolności do pracy okres ubezpieczenia chorobowego wynosił ponad 90 dni (88 dni + 22 dni), zleceniobiorca nabył prawo do zasiłku chorobowego za okres od 29 kwietnia do 5 maja 2022 r.

2) Zleceniobiorca z tytułu wykonywania umowy zlecenia podlega ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu, oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Pod koniec kwietnia 2022 r. zachorował i niezdolność ta częściowo przypadała jeszcze w trakcie trwającego okresu wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego. Czy zleceniobiorca ma prawo do zasiłku za dni absencji chorobowej przypadającej już po udowodnieniu wymaganego okresu ubezpieczenia chorobowego?

Tak. Jeśli zleceniobiorca zachoruje w trakcie biegnącego okresu wyczekiwania, to prawo do zasiłku nabywa dopiero za okres następujący po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Okres niezdolności do pracy z powodu choroby, za który ubezpieczony nie ma prawa do zasiłku chorobowego z ww. powodu przy ustalaniu okresu wyczekiwania traktuje się na równi z okresem ubezpieczenia chorobowego.

Przykład

Zleceniobiorca wykonuje umowę zlecenia zawartą na okres od 7 kwietnia do 30 czerwca 2022 r. Z tego tytułu podlega m.in. ubezpieczeniu chorobowemu. Wcześniej od 24 stycznia do 31 marca 2022 r. (67 dni) umowę zlecenia wykonywał w innym podmiocie i także podlegał ubezpieczeniu chorobowemu. W okresie od 27 kwietnia do 4 maja 2022 r. (8 dni) był niezdolny do pracy z powodu choroby. Ponieważ w dniu powstania absencji chorobowej zleceniobiorca nie posiadał wymaganego okresu ubezpieczenia chorobowego (67 dni + 20 dni = 87 dni), nie nabył prawa do zasiłku chorobowego za okres od 27 do 29 kwietnia 2022 r. (choroba przypada na okres wyczekiwania). Jest natomiast uprawiony do tego zasiłku za okres od 30 kwietnia do 4 maja 2022 r. (5 dni).