Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego dla zleceniobiorcy

W maju br. zatrudniliśmy osobę na podstawie umowy zlecenia. Z tego tytułu zgłosiliśmy ją do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego (zleceniobiorca nie wniósł o dobrowolne ubezpieczenie chorobowe). Na początku czerwca 2015 r. uległ on wypadkowi przy wykonywaniu zlecenia. Czy powinniśmy wypłacać zleceniobiorcy zasiłek chorobowy, skoro nie przystąpił do ubezpieczenia chorobowego?

Tak, jeżeli był to wypadek przy pracy (tu przy wykonywaniu czynności wynikających z umowy zlecenia).

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Tak stanowi art. 3 ust. 3 pkt 6 ustawy wypadkowej.

Podmiot, na rzecz którego wykonywana jest praca na podstawie ww. umowy cywilnoprawnej, dokonuje ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, sporządzając w tym celu kartę wypadku.

Przepisy ustawy wypadkowej określają także prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego oraz jego wysokość procentową. Jeśli jednak chodzi o obliczanie podstawy wymiaru zasiłku, to w tym zakresie odsyłają do przepisów ustawy zasiłkowej.

Zasiłek chorobowy (ewentualnie również świadczenie rehabilitacyjne) z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy na skutek wypadku przy pracy w czasie trwania ubezpieczenia wypadkowego, bez względu na długość tego ubezpieczenia, tj. bez okresu wyczekiwania (art. 8 ustawy wypadkowej). Oznacza to, że prawo do zasiłku zleceniobiorca może nabyć już w pierwszym dniu tego ubezpieczenia.

Ważne: Dla celów wypłaty zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego nie jest istotne czy zleceniobiorca przystąpił do ubezpieczenia chorobowego, czy też nie.

Okres wypłaty zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego, tzw. okres zasiłkowy, ustala się również zgodnie z przepisami ustawy zasiłkowej, czyli zasiłek chorobowy może być wypłacany przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy spowodowana wypadkiem przy pracy przypada w czasie ciąży - maksymalnie 270 dni.

Jeśli okres zasiłkowy jest niewystarczający do odzyskania zdolności do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie tej zdolności, zleceniobiorca może otrzymać świadczenie rehabilitacyjne (także z ubezpieczenia wypadkowego). Świadczenie to jest przyznawane przez lekarza orzecznika ZUS najdłużej na 12 miesięcy (360 dni).

Zarówno zasiłek chorobowy, jak i świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego wypłaca się w wysokości 100% kwoty stanowiącej podstawę wymiaru (art. 9 ustawy wypadkowej).

Podstawą do wypłaty zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego, oprócz zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA, jest karta wypadku przy pracy, w której zdarzenie zostało uznane za taki wypadek.

Zwracamy uwagę! Zleceniobiorca nie nabędzie uprawnień do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego, jeżeli wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez niego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

Karta wypadku przy pracy dostępna
jest w serwisie
www.druki.gofin.pl.

Ponadto zasiłek chorobowy nie przysługuje, gdy zleceniobiorca będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających albo substancji psychotropowych przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.

Gdyby wystąpiła któraś z ww. okoliczności, to zleceniobiorca mógłby ubiegać się o wypłatę zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego (ewentualnie również przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego), ale tylko pod warunkiem, że podlegałby dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu oraz udowodnił co najmniej 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (tzw. okres wyczekiwania). W przeciwnym razie za okres niezdolności do pracy nie otrzymałby żadnego świadczenia.

Przykład

Zleceniobiorca wykonuje umowę od 1 lipca 2015 r. i od tego dnia podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu (nie przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego).

W dniu 4 sierpnia 2015 r. zleceniobiorca uległ wypadkowi przy wykonywaniu umowy i otrzymał zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA na okres 30 dni (tj. do 2 września 2015 r.). Z tytułu tej niezdolności do pracy nabył prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru.

Przykład

Przyjmujemy założenia z poprzedniego przykładu, oraz że zostało stwierdzone umyślne naruszenie przez zleceniobiorcę przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia. Tym samym zdarzenie nie zostało uznane za wypadek przy pracy, a w konsekwencji zleceniobiorca nie nabył prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego.

Zleceniobiorca za czas choroby mógłby otrzymać zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego, w wysokości 80% podstawy wymiaru, gdyby przystąpił do tego ubezpieczenia oraz udowodnił co najmniej 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

W razie braku wymaganego okresu wyczekiwania i dalszym trwaniu niezdolności do pracy, prawo do zasiłku chorobowego nabyłby od 91. dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu wykonywanej umowy (tj. od 29 września 2015 r.).